Wat is het klimaatakkoord? Wat is de planning? Wie zitten er aan tafel?

Wat is het klimaatakkoord voor de gebouwde omgeving?

Er is de afgelopen maanden veel te doen geweest over het klimaatakkoord. Het sluiten van een klimaatakkoord is een opdracht van het kabinet aan de voorzitters van de tafels. Voor de gebouwde omgeving is de Diederik Samson. Het akkoord bestaat uit afspraken tussen allerlei belanghebbenden. Deze afspraken moeten leiden tot het behalen van de reductiedoelen in 2030. De reductieopgave is verdeeld onder de 5 sectoren. Waar de gebouwde omgeving er een van is.

Wie zitten er aan tafel?

Milieuorganisatie, banken, vakbonden woonbonden, Vereniging Eigen Huis e.d.

Wat is het op 10 juli gepresenteerde hoofdlijnenakkoord?

Het gepresenteerde hoofdlijnen-akkoord bevat voornamelijk zaken die de klimaattafel wenselijk vindt. Op hoofdlijnen zijn het de voorwaarden om te komen tot concreet beleid. Samengevat worden de volgende zaken:

• Verschuiving in energiebelasting. Gas meer (tot 20 cent in stappen) en elektra minder (tot 7 cent in stappen). De gasprijs stijgt hierdoor mogelijk naar 90 cent per m3. Elektra kan hierdoor op den duur 13 cent gaan kosten. Dit kan gevolgen hebben voor salderen, postcoderoosregelingen e.d. omdat deze systemen allemaal sterk raakvlak hebben met de energiebelasting.
  
  

• Grote renovatieprogramma’s gaan zich voornamelijk focussen op woningcorporaties om daarmee kostprijsverlaging te bereiken. Aannemers, installateurs en leveranciers zijn bereid om kostprijzen te verlagen als er schaalgrootte mogelijk is. Bij individuele woningeigenaren is schaalgrootte niet te bereiken omdat alle particulieren een individueel besluitvormingsproces doorlopen. Met andere worden de een wil een nieuwe badkamer, de ander een nieuwe keuken en weer iemand anders wil een warmtepomp. Op de particuliere woningmarkt wordt geen kostprijsverlaging bereikt. Dit zal daarom van de woningcorporaties moeten komen die ineens honderden woningen kunnen aanpakken.
  
  

• Gebouw gebonden financiering i.s.m. banken (langere looptijden, lagere rente) voor particulieren. Er komt een wijkgerichte aanpak. Of deze zich op particulieren gaat richten is onduidelijk. Een absolute must om de energietransitie zonder grote investeringen te kunnen realiseren. Het uitruilen van de energielasten met de financieringslasten voor energiebesparende maatregelen is de meest pijnloze optie in financiële zin.
  
  

• Isolatie nu een geadviseerde maatregel voor woningeigenaren. Na 2030 mogelijk verplichten.
  
  

• Meer onderzoek naar grootschalige diepe geothermie en de inzet hiervan (voornamelijk in het westen van het land) i.v.m. afzetnetwerk (warmtenetten hoge dichtheid) Voor alle andere gebieden warmtepompen e.d. Geothermie biedt grote kansen voor duurzame warmte en daarmee de daadwerkelijke uitfasering van gas. Er dienen echter grote investeringen te worden gedaan door netbeheerders. Onduidelijk is wie deze investeringen gaat dragen en of mensen gedwongen kunnen worden om mee te doen aan een warmtenetwerk. Daar boven op komt het “niet meer dan anders” principe dat momenteel behoorlijk onder vuur ligt als he gaat om warmtelevering.
  
  

• Bestaande bouw blijft gasnet liggen tot na 2030. Daarmee lijkt ook vroege uitfasering van gas in woningen geen prioriteit te hebben.
  
  

• Normering energiebesparing kantoren wordt gelijkgetrokken met CO2 reductiedoelen voor 2030 (49%) en 2050 (80-95%?)

Hoe ziet de planning van het klimaatakkoord eruit?

• Eerste half jaar 2018 akkoord op hoofdlijnen
  
  
• Tweede half jaar 2018 akkoord uitwerken op concrete plannen
  
  
• 2019 start uitvoering klimaatbeleid

Hoe wordt het akkoord nu en straks geborgd?

Borgingscomissie onder toezicht een nader te bepalen toezichthouder, moet zorgen voor de uitvoering van de gemaakte afspraken Ed Nijpels doet dit momenteel in een vergelijkbare rol voor het energieakkoord. 

Kortom aan het einde van 2018 zal er meer duidelijkheid komen over de concrete maatregelen. Tot die tijd blijft het vooral speculeren en zullen andere thema’s zoals het salderen meer op de voorgrond blijven spelen.